Il-Mument 10 ta' Dicembru 2017
Il-Kunsilli Lokali
f’Malta ser jaghlqu 25 sena. Dawn qeghdin jaqdu l-htigijiet tal-lokalitajiet
rispettivi taghhom?
Aspett ewlieni f’dan
ir-rigward huwa l-finanzi. Il-Kunsilli Lokali ghandhom ghazliet limitati dwar
kif jistghu jiggeneraw id-dhul. Id-dhul ewlieni jigi mill-Gvern centrali. Hemm
ukoll possibilita’ ta’ dhul minn fondi ta’ l-Unjoni Ewropea, minn skemi
specifici tal-Gvern u minn reklamar u certi permessi.
Politika ta’ riforma
fil-kunsilli ghandha temfasizza li persentagg tad-dhul Governattiv mill-VAT,
turizmu u oqsma ohra jigi maqsum mal-kunsilli.
Izda huwa car li hemm
bzonn li l-Kunsilli jkollhom iktar opportunitajiet biex jiggeneraw id-dhul. Dan
huwa necessarju biex jigi ffinanzjat xoghol bhal dak infrastrutturali u gbir
ta’ l-iskart, kif ukoll inizjattivi bhal dawk edukazzjonali, socjali u kulturali. Dawn ta’
l-ahhar huma importanti sabiex ikun hemm iktar sigurta’, integrazzjoni socjali
u sens ta’ komunita’.
Idealment, l-agenda
lokali ta’ Malta temfasizzja id-dicentralizazzjoni sabiex l-ebda gvern ma
jkollu poter eccessiv. Permezz tas-sussidjarjeta’, decizzjonijiet li jistghu
jittiehdu mill-kunsilli lokali m’ghandhom jittiehdu minn xi Ministru.
Din il-filosofija
tista’ twassal sabiex il-kunsilli ikunu iktar sostenibbli. Per ezempju, art
tal-gvern tista’ tigi devoluta lill-kunsilli. Parkeggi, bini pubbliku u siti
storici jistghu jigu mmanigjati mill-kunsilli, u d-dhul iggenerat jista’
jintuza ghal htigijiet lokali. Biex naghti ezempju prattiku: il-car park
pubbliku tax-Xatt ta’ Tas-Sliema huwa ikrah ferm u biex wiehed jipparkja jigi
‘mitlub’ ihallas. Mhux ahjar kieku dawn il-flus imorru ghand il-kunsill sabiex
il-car park jigi msebbah u flus ohra jintuzaw ghall-bankini u htigijiet ohra?
Riforma fil-Kunsilli
Lokali ghandha tizgura ukoll li l-Kunsilli ikollhom rwol ewlieni fit-tehid
tad-decizzjoni ta’ l-Awtorita’ ta’ l-Ippjanar. Decizzjonijiet li jistghu
jittiehdu mill-Kunsilli, bhal dawk ta’ enforzar dwar kostruzzjoni u ta’ street
markings, ghandhom jittiehdu mill-Kunsilli, u mhux minn entitajiet
centralizzati.
Importanti ukoll li
skemi lokali bhal dawk ta’ parkegg ghar-residenti ma jkunux diskriminatorji. Ma
jistax ikun li pajjzina jibqa karatterizzat minn lokalitajiet b’dawn l-iskemi u
ohrajn minghajrom.
Qasam iehor ta’
importanza huwa dak tas-Social Impact Assessment. Jehtieg li l-Kunslli ikollhom
fondi u access ghal servizzi professjonali bhal dawk ta’ socjologi, ekonomisti
u esperti kulturali sabiex ikun hemm taghrif car dwar demografija, realtajiet
socjali, komunitajiet u aspirazzjonijiet tar-residenti. Dan kollu jghin sabiex
decizzjonijiet jittiehdu fuq bazi ta’ evidenza.
Il-Kunsilli ghandhom
iservu ukoll ta’ centri ta’ servizzi u informazzjoni bhal tfittix ta’ impjieg,
kura u pariri professjonali. U l-istess Kunslli ghandhom ikunu mharrga kif
jahdmu ahjar ma’ l-istampa u s-socjeta’ civili.
Sfortunatament jidher li l-Gvern Laburista miexi lejn direzzjoni
ohra. Iktar ma jghaddi zmien, iktar qed jahtaf poter taht idejh, b’iktar poter f’idejn
il-Ministri.
Ezempju ta’ dan huwa l-enfurzar. Filwaqt li l-Kunsilli ta’
kuljum jaffacjaw abbuzi f’oqsma bhall-kostruzzjoni, skart, parkegg abbuziv u
storbju, l-istess kunsilli qed jispiccaw jittalbu mal-Gvern biex ikun hemm
enforzar. Dan mhux sew.
Ezempju iehor hu l-kisi ta’ toroq. Hemm min qed jghid li
l-programm ta’ seba’ snin tal-Gvern ser jikkonsiti minn kisi ta’ ftit pulzieri
fit-toroq madwar Malta u Ghawdex. Jekk dan huwa l-kas, mhux ahjar kieku dan
ix-xoghol isir mill-Kunsilli u jsir b’mod olistiku?
Iktar ma jkun hemm poter f’idejn il-Ministri, iktar ikun hemm
tentazzjoni ghall-koruzzjoni . Tista’ tinqatel is-sens ta’ inizjattiva fil-kunsilli lokali.
Minn naha l-ohra, id-dicentralizzazjoni tista’ twassal ghal
Kunsilli iktar incentivati biex ikunu kreattivi u innovattivi. Dan jista’
jinkoragixxi iktar sens civiku u iktar sens ta’ komunita’. B’hekk ikollna
Kunsilli Lokali attivi u b’ruh socjali, u mhux Kunsilli Lokali tallaba
tal-Ministri.
